Մարզական օրացույցում հոկտեմբերի 28 –ը  նշվում  է որպես ձյուդոյի համաշխարհային օր: Ձյուդոն  միայն սպորտ  չէ։  Այն մի ամբողջ  կրթական համակարգ է, որը սերմանում է  մարդկային արժեքներ․  դաստիարակում է համառություն, քաջություն, հարգանք և այլ կարևոր հատկություններ: 

Մարտարվեստի երկրպագուների թիվը աշխարհում աճում է  երկրաչափական պրոգրեսիայով։ Վիճակագրությամբ աշխարհում ավելի քան 20 միլիոն մարդ զբաղվում է այդ մարզաձևով։

Ի դեպ, հոկտեմբերի 28-ը պատահական օր չէ։ Այդ օրը  ծնվել է  մարտարվեստի վարպետ, ձյուդոյի հիմնադիր, ճապոնացի Ձիգորո Կանոն։ Նա ձյուդո  հասկացությունը մեկնաբանել է, որպես ճիշտ,  ճկուն, փափուկ  ճանապարհ։ Այդ մարզաձևի հիմքում ընկած են  ազգային այլ մարտաոճեր: 

Ձյուդոյի հիմնական առանձնահատկությունը վտանգավոր հարվածների բացակայությունն է, որոնք  հանգեցնում են  կյանքի հետ անհամատեղելի վնասվածքների։ Այս հանգամանքը  մարզաձևը մատչելի է դարձնում  մարդկանց լայն շրջանի համար: Պայքարը հիմնված է այն սկզբունքով, որը թույլ է տալիս օգտագործել ոչ թե մրցակցի ուժը, այլ  անձնական ունակությունները։

Ձյուդոյի միջազգային ֆեդերացիան ստեղծվել է 1951թ․ և նախագահ է ընտրվել մարզաձևի հիմնադրի որդին՝ Ռիսեյը։ Նորամուտը օլիմպիական խաղերում տեղի է ունեցել 1964թ․՝ մարզաձևի հայրենիք Ճապոնիայի մայյրաքաղաք Տոկիոյում։

Ձյուդո մարզաձևը  Հայաստան է մուտք գործել 1960 - ականներին։ Մեզանում առաջին մրցաշարը տեղի է ունեցել 1968 –ին։ Առավել սիրվել  է Գյումրիում։ Տեղացի սամբոյի մարզիչ Ռոբերտ Հովհաննիսյանի աշակերտներից Պավլիկ Սարգսյանը նույն ՝ 1968թ․ ԽՍՀՄ երիտասարդական հավաքականի կազմում դարձել է Անգլիայում անցկացված Եվրոպայի առաջնության արծաթե մեդալակիր։

Հաջորդ մրցաշրջանում  շնորհալի մասնագետի մեկ այլ սան ՝ Արամ Գրիգորյանը բրոնզե մեդալի է արժանացել Եվրոպայի երիտասարդականում։

1972թ․ ԽՍՀՄ սպորտպետկոմի հրահանգով միութենական բոլոր հանրապետություններում ստեղծվել են  մարզաձևի ֆեդերացիաներ։ Հայաստանում կազմակերպության նախագահ է ընտրվել ըմբշամարտ մարզաձևի խոշոր գիտակ, մեծանուն մասնագետ, վաստակավոր մարզիչ, ֆիզիկական կուլտուրայի հայկական պետական ինստիտուտի ամբիոնի վարիչ, պրոֆեսոր Կառլեն Աթոյանը։

Համամիութենական ստուգատեսներից առաջին անգամ մեդալով է տուն վերադարձել  երևանցի Գագիկ Աղամալյանը։ Նա Քիշնևում 1975թ․ անցկացված ԽՍՀՄ ժողովուրդների ամառային սպարտակիադայում կանգնել է պատվանդանի << բրոնզե >> աստիճանին։

Խորհրդային Միության հայաստանցի առաջին և միակ չեմպիոնը  երևանցի Հարություն Հարությունյանն է։

Մեր երկրից Եվրոպայի առաջին չեմպիոնը  հրազդանցի Արմեն Նազարյանն է, իսկ աշխարհի առաջնության միակ մեդալակիրը ՝ երրորդը ճանաչված գյումրեցի Հովհաննես Դավթյանը, ով այժմ ղեկավարում է ՀՀ գլխավոր հավաքականը։

Մերօրյա ձյուդոիստներից  մեզանում առավել ճանաչում ունի հին աշխարհամասի ոսկե դափնեկիր  Ֆերդինանդ Կարապետյանը։

Ձյուդոյի համաշխարհային օրվա առթիվ շնորհավորում ենք  մարզաձևի հայկական դպրոցի հիմնադիրներին, բոլոր սերունդների մեդալակիրներին, մարզիչ – մանկավարժներին,  երախտավորներին և նվիրյալներին։

 ՆԿԱՐՈՒՄ. -  Գագիկ Աղամալյանը  մարզաձևի  այբուբեն  է  սովորեցնում սկսնակներին: